Βαριά στρατηγικά σφάλματα της διοίκησης Βουρλούμη πληρώνει σήμερα ο ΟΤΕ με μια πρωτοφανή κρίση ρευστότητας, που δημιουργείται μεν από τις ευρύτερες οικονομικές συνθήκες, αλλά σίγουρα δεν θα είχε τις ίδιες παρενέργειες για τον Οργανισμό, αν επί ημερών Βουρλούμη δεν αντιμετωπιζόταν η ισχυρή πιστοληπτική ικανότητα του ΟΤΕ σαν μια… «χρυσή κάρτα» για απεριόριστες αγορές.
Μέσα στην καθημερινή «βροχή» υποβαθμίσεων πιστοληπτικών αξιολογήσεων, που έπληξαν από το Δημόσιο μέχρι τις τράπεζες, πέρασε απαρατήρητη η πρόσφατη υποβάθμιση της πιστοληπτικής βαθμολογίας του ΟΤΕ από την Standard & Poors, από το ΒΒΒ στο ΒΒΒ-. Θα ήταν μια ασήμαντη υποβάθμιση, μέσα σε όλες τις άλλες, αν δεν συνοδευόταν από μια σημαντική σημείωση, που δείχνει πόσο «στριμωγμένος» θα είναι ο ΟΤΕ τη διετία 2010-2011.
Ανέφερε η S&P, ειδικότερα, ότι διατηρεί σταθερό το outlook της πιστοληπτικής αξιολόγησης του ΟΤΕ και αυτό αντανακλά την προσδοκία του οίκου, ότι η Deutsche Telekom θα προσφέρει στήριξη ρευστότητας στον Οργανισμό, αν χρειασθεί, για την αναχρηματοδότηση χρεών, ύψους 2,1 δις. ευρώ, τα οποία ωριμάζουν μέσα στο 2011.
Με μια λιγότερο «κομψή» διατύπωση, θα αποκαλυπτόταν σαφέστερα η πραγματική εικόνα: ο ΟΤΕ, αν δεν είχε σήμερα τις πιστωτικές γραμμές της Deutsche Telekom στη διάθεσή του (σχετικές αποφάσεις θα ληφθούν στην προσεχή γενική συνέλευση των μετόχων) θα ήταν στην τρέχουσα, δύσκολη διετία, εκτεθειμένος ακόμη και στον κίνδυνο μιας σοβαρής κρίσης ρευστότητας, πράγμα πρωτοφανές στην ιστορία μιας από τις μεγαλύτερες ελληνικές εταιρείες, με διεθνή εμβέλεια.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε στις οικονομικές καταστάσεις α’ τριμήνου, ο ΟΤΕ έχει σήμερα μακροπρόθεσμες τραπεζικές υποχρεώσεις 5,2 δις. ευρώ, εκ των οποίων τα 1,5 δις. ευρώ λήγουν μέσα στην τρέχουσα χρήση.
Όπως σημειώνεται στις οικονομικές καταστάσεις,
n Τον Φεβρουάριο του 2010, ομόλογα (…) ονομαστικής αξίας 1,5 δις. ευρώ, με ημερομηνία λήξης τον Φεβρουάριο του 2011 και υπόλοιπο την 31η Μαρτίου 1,497 δις. ευρώ, ανακατανεμήθηκαν στο βραχυπρόθεσμο μέρος των μακροπρόθεσμων δανείων. Ο ΟΤΕ εξετάζει ήδη πιθανούς τρόπους αναχρηματοδότησης του συγκεκριμένου δανείου, συμπεριλαμβανομένης αλλά όχι περιοριζόμενης σε αυτό, της λήψης δανείου από την Deutsche Telekom AG.
Πίσω από αυτή τη σημείωση, αλλά και όσα επακολούθησαν μέχρι σήμερα, φαίνεται καθαρά, ότι ο ΟΤΕ δεν είναι εξαίρεση στον κανόνα: όπως το Δημόσιο και οι ελληνικές τράπεζες, ο Οργανισμός είναι μπλοκαρισμένος από τη διεθνή αγορά και δεν μπόρεσε να βρει μέσω του Λονδίνου δυνατότητα να αναχρηματοδοτήσει αυτό το σκέλος του δανείου που θα έληγε τον Φεβρουάριο. Και, φυσικά, δεν θα μπορούσε να βρει ένα ποσό της τάξεως των 1,5 δις. ευρώ από τις «στεγνές» ελληνικές τράπεζες, γι’ αυτό και πρόσφατα ανακοινώθηκε ότι θα ζητήσει η διοίκηση στην προσεχή γενική συνέλευση την άδεια των μετόχων για να λάβει δανεισμό από την Deutsche Telekom.
Προφανές είναι, ότι σε συνθήκες πιστωτικού αποκλεισμού, που δεν πρόκειται να αλλάξουν γρήγορα (ακόμη και το Δημόσιο, μόνο στα… όνειρα του υπουργού Οικονομικών θα βρει πρόσβαση στις αγορές για δανεισμό πριν το τέλος του 2011…) και ενώ η άμεση ρευστότητα του Οργανισμού δεν ξεπερνά σήμερα τα 900 εκατ. ευρώ, με τις λήξεις να φθάνουν το 1,5 δις. ευρώ τον Φεβρουάριο του 2011, ο ΟΤΕ θα αναγκασθεί να προσφύγει σαν άλλος ένας επαίτης από την Ελλάδα στα βαθιά γερμανικά «σεντούκια».
Είναι ενδιαφέρον, όμως, το ύψος του ποσού των λήξεων που έχουν «στριμώξει» σήμερα τον ΟΤΕ, 1,5 δις. ευρώ, δηλαδή όσο ακριβώς κόστισε (χωρίς τους τόκους…) η πολυδιαφημισμένη, πλην όμως χαμηλής αποδοτικότητας, εξαγορά της Γερμανός!
Η διοίκηση Βουρλούμη υπερέβη το 2006 τα εσκαμμένα και σήμερα ο Οργανισμός πληρώνει βαρύ τίμημα: για πρώτη φορά, ο ΟΤΕ βγήκε «έξω από τα νερά του» και, ενώ ως τότε προχωρούσε σε εξαγορές άλλων τηλεπικοινωνιακών εταιρειών, εξαγόρασε μια εμπορική εταιρεία, την Γερμανός, ακριβώς τη στιγμή που έπνεε τα λοίσθια το επιχειρηματικό της μοντέλο, αυτό του «σούπερ μάρκετ» κινητής τηλεφωνίας/τεχνολογίας, καθώς οι Vodafone και Wind είχαν «απεξαρτηθεί» από το εμπορικό του δίκτυο, δημιουργώντας τα δικά τους.
Τότε επέλεξε ο κ. Βουρλούμης να προχωρήσει στην εξαγορά της Γερμανός, με ένα τίμημα που ακόμη ελέγχεται από τη Δικαιοσύνη ως εξωφρενικά υψηλό, το οποίο μάλιστα ο ΟΤΕ κλήθηκε να εξοφλήσει με δανεισμό. Τέσσερα χρόνια μετά, η Γερμανός δεν έχει αποδώσει ούτε καν κέρδη που να καλύπτουν τους τόκους αυτού του δανείου και μόνο όσοι γοητεύονται από νοηματικές ακροβασίες μπορεί να πεισθούν από τα επιχειρήματα της διοίκησης του Οργανισμού για τα οφέλη που (δήθεν) είχε από την εξαγορά.
Στην πραγματικότητα, τα κέρδη που άντλησε ο Οργανισμός από το εμπορικό δίκτυο της Γερμανός ήταν αμελητέα σε σχέση με το τεράστιο κόστος της εξαγοράς. Και όχι μόνο αυτό, αλλά αποδεικνύεται ότι σήμερα δεν θα έμπαινε στις ίδιες περιπέτειες με την εξυπηρέτηση του δανεισμού του, αν είχε αποφύγει το «βαρίδι» των 1,5 δις. ευρώ, αλλά δαπανούσε ένα λογικό ποσό για την ανάπτυξη ιδιόκτητου δικτύου καταστημάτων, όπως ακριβώς είχε σχεδιασθεί εξαρχής, πριν δηλαδή επινοηθεί το μεγαλόπνοο σχέδιο της εξαγοράς της Γερμανός.
Με απλά λόγια, σήμερα ο ΟΤΕ και μαζί του η ελληνική κυβέρνηση δεν θα βρίσκονταν στην ιδιότυπη «ομηρία» των Γερμανών της Deutsche Telekom, που λειτουργούν για τον ΟΤΕ ως δανειστές εσχάτης καταφυγής, αν η διοίκηση Βουρλούμη δεν σπαταλούσε ένα τεράστιο ποσό δανεικών για μια εξαγορά αμφίβολης σκοπιμότητας.
