Ο Μιχάλης Τσαμάζ έφτασε στην κορυφή της ηγετικής πυραμίδας της Cosmote χωρίς τυμπανοκρουσίες. Η «κληρονομιά» μιας εταιρείας που επί μια δεκαετία «τρομοκρατούσε» τις αγορές με τους ρυθμούς ανάπτυξής της ήταν συνάμα σημαντικό όπλο για το μέλλον αλλά και ένα σταθερό σημείο αναφοράς και συγκρίσεων. O διευθύνων σύμβουλος πλέον της εταιρείας κατάφερε όχι μόνο να διατηρήσει την ανάπτυξη αλλά και να συνεχίσει την ενίσχυση του μεριδίου αγοράς έναντι των ανταγωνιστών της. Στην πρώτη του συνέντευξη ως διευθύνων σύμβουλος της Cosmote μιλάει για όλα τα ανοιχτά θέματα της Cosmote, τη σκανδαλολογία, τους νέους φόρους, το νομικό πλαίσιο που διέπει την επιχειρηματικότητα και φυσικά το μέλλον της κινητής τηλεφωνίας που δεν θα μπορούσε παρά να είναι ευρυζωνικό.
Ο Μιχάλης Τσαμάζ έφτασε στην κορυφή της ηγετικής πυραμίδας της Cosmote χωρίς τυμπανοκρουσίες. Η «κληρονομιά» μιας εταιρείας που επί μια δεκαετία «τρομοκρατούσε» τις αγορές με τους ρυθμούς ανάπτυξής της ήταν συνάμα σημαντικό όπλο για το μέλλον αλλά και ένα σταθερό σημείο αναφοράς και συγκρίσεων. O διευθύνων σύμβουλος πλέον της εταιρείας κατάφερε όχι μόνο να διατηρήσει την ανάπτυξη αλλά και να συνεχίσει την ενίσχυση του μεριδίου αγοράς έναντι των ανταγωνιστών της. Στην πρώτη του συνέντευξη ως διευθύνων σύμβουλος της Cosmote μιλάει για όλα τα ανοιχτά θέματα της Cosmote, τη σκανδαλολογία, τους νέους φόρους, το νομικό πλαίσιο που διέπει την επιχειρηματικότητα και φυσικά το μέλλον της κινητής τηλεφωνίας που δεν θα μπορούσε παρά να είναι ευρυζωνικό.
Αποσπάσματα από τη συνέντευξη στον Σταμάτη Ζαχαρό που δημοσιεύεται στο περιοδικό Κεφάλαιο
– Kύριε Tσαμάζ, η Cosmote μοιάζει ασταμάτητη και μονοπωλεί τις νέες συνδέσεις διευρύνοντας συνεχώς το μερίδιο αγοράς της. Υπάρχει κάποιο «ταβάνι» στους στόχους σας;
Τα μερίδιο της αγοράς δεν αποτελεί αυτοσκοπό. Είναι το τελικό αποτέλεσμα του συνόλου των ενεργειών μας και της ιεράρχησης των στόχων μας. Για μας στην Cosmote πρωταρχικός στόχος είναι να παραμείνουμε πρώτοι στην εκτίμηση των πελατών μας. Να παρουσιάζουμε συνεχώς νέες, καινοτόμες υπηρεσίες, να καλύπτουμε πραγματικές ανάγκες των καταναλωτών.
Με αυτό τον τρόπο κερδίζουμε τις μάχες του ανταγωνισμού, διατηρούμε την αξία της εταιρείας, πετυχαίνουμε –σε συνδυασμό και με τον έλεγχο του κόστους– συνεχή οργανική ανάπτυξη. Όλα τα παραπάνω αντικατοπτρίζονται στην πολύ καλή πορεία της Cosmote σε ό,τι αφορά τα μερίδια αγοράς της.
– Μια σαφής τάση που καταγράφεται στην αγορά είναι η αυξανόμενη προτίμηση των καταναλωτών σε συσκευές που έχουν αυξημένες δυνατότητες αλλά χρειάζονται σύνδεση δεδομένων. Ποιες θεωρείτε ότι θα είναι οι υπηρεσίες που θα οδηγήσουν την αγορά τα επόμενα χρόνια;
Το μέλλον βρίσκεται στο broadband – αυτό θα οδηγήσει την αγορά. Παλαιότερα, το Διαδίκτυο είχε ταυτιστεί κυρίως με την ψυχαγωγία. Σήμερα όμως κάνει τη ζωή όλων μας πιο εύκολη και σε πρακτικό επίπεδο. Όσο ενισχύεται αυτή η τάση τόσο η αγορά θα επικεντρώνει όλο και περισσότερο στις υπηρεσίες δεδομένων και Ίντερνετ που πλέον είναι όλο και περισσότερο απαραίτητες στην καθημερινότητά μας.
– Αντίθετα με τις τιμές, η φορολογία των υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας αυξάνεται διαρκώς. Πώς νομίζετε ότι επηρεάζει την αγορά η πρόσφατη εξέλιξη;
Είναι πολύ νωρίς ακόμα για να εκτιμήσουμε τις επιπτώσεις. Η παρούσα οικονομική συγκυρία δεν είναι ευνοϊκή και αυτό ίσως εντείνει τις επιπτώσεις των μέτρων. Δεν πρέπει να ξεχνάμε όμως ότι η κινητή τηλεφωνία δεν είναι υπηρεσία πολυτελείας: παρέχει το βασικό για όλους αγαθό της επικοινωνίας.
– Οι ρυθμίσεις για την ονομαστικοποίηση των καρτοκινητών θα βλάψουν τον κλάδο;
Από τη στιγμή που η κυβέρνηση έκρινε πως το μέτρο της ονομαστικοποίησης θα συμβάλει στην εμπέδωση της ασφάλειας των πολιτών και στον περιορισμό της εγκληματικότητας, οφείλουμε όλοι να υποστηρίξουμε την πρωτοβουλία και να κάνουμε ό,τι πρέπει για να εφαρμοστεί το μέτρο. Σαφώς θα θέλαμε περισσότερο χρόνο, και, αν θέλετε, καλύτερη συνεργασία μέσα από μια πιο προσεκτική και εκτεταμένη διαβούλευση όπου οι θέσεις μας θα λαμβάνονταν υπόψη. Από τη στιγμή όμως που η ονομαστικοποίηση αποτελεί νόμο του κράτους θα εφαρμόσουμε το μέτρο με στόχο τη διευκόλυνση των Aρχών στην προσπάθεια για την εμπέδωση της ασφάλειας των πολιτών.
– Πέρα απ’ όλα αυτά, υπάρχει βεβαίως και το διαχρονικό πρόβλημα της αδειοδότησης των σταθμών βάσης. Η Ελλάδα παραμένει η χώρα με τη μεγαλύτερη γραφειοκρατία και το μεγαλύτερο μέρος των δικτύων παραμένει σε καθεστώς γκρίζας ζώνης. Τι περιμένετε να συμβεί στο συγκεκριμένο θέμα και κατά πόσο μπορεί να επηρεάσει τη δυνατότητα επικοινωνίας γενικά και ειδικότερα σε περιόδους κρίσης;
Δεν είμαι αισιόδοξος ότι θα επιλυθεί το πρόβλημα, τουλάχιστον στο άμεσο μέλλον. Ζούμε στην Ελλάδα ένα παράλογο: Απαιτούμε άριστη κάλυψη δικτύου παντού και παράλληλα δαιμονοποιούμε τις κεραίες. Ζητάμε ανάπτυξη, νέες υπηρεσίες, ευρυζωνικότητα και διατηρούμε τα δίκτυα της κινητής σε ένα ιδιότυπο καθεστώς ημι-νομιμότητας.
Η αδειοδότηση μιας κεραίας απαιτεί την εμπλοκή σειράς υπηρεσιών και χρόνο που φτάνει κατά μέσο όρο τα 2,5 χρόνια –και συχνά πολύ περισσότερο– όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 7 μήνες. Καλούμαστε εν έτει 2009 να αποφασίσουμε αν θα προχωρήσουμε μπροστά, με όχημα τις τηλεπικοινωνίες, ή αν θα επιστρέψουμε –μόνοι σε ολόκληρο τον κόσμο– σε έναν τηλεπικοινωνιακό Μεσαίωνα με ό,τι συνέπειες έχει αυτό για την ανάπτυξη της χώρας και το βιοτικό επίπεδο των κατοίκων της. Ανεπτυγμένες τηλεπικοινωνίες, σήμα κινητής παντού, σημαίνει επικοινωνία για όλους, ευκαιρίες και δυνατότητες για όλους τους Έλληνες όπου κι αν βρίσκονται. Από τους κατοίκους των ορεινών χωριών μέχρι τους μαθητές δημοτικών στην Άγονη Γραμμή που έχουν πρόσβαση στο Διαδίκτυο μέσα από κινητό ευρυζωνικό Ίντερνετ.
Παράλληλα, οι επενδύσεις στις τηλεπικοινωνίες αποτελούν καθοριστικό παράγοντα για την ανάπτυξη της οικονομίας. Δεν μπορούμε λοιπόν από τη μία πλευρά να τις επιδιώκουμε ως χώρα και την ίδια στιγμή επενδύσεις εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ στην κινητή τηλεφωνία να διατηρούνται σε καθεστώς ημι-παρανομίας και να διώκονται. Oι σταθμοί βάσης δεν θα έπρεπε να αποτελούν εστίες προβλημάτων. Θα έπρεπε, όπως σε όλο τον κόσμο, να αντιμετωπίζονται ως η απαραίτητη βάση για την επικοινωνία και όλα τα θετικά που αυτή παρέχει σε όλα τα επίπεδα.
– Για ποιους λόγους νομίζετε ότι το θέμα των κεραιών κινητής τηλεφωνίας έχει πάρει τόσο μεγάλη έκταση στην Ελλάδα ενώ δεν δείχνει να απασχολεί σχεδόν καθόλου τις υπόλοιπες δυτικές χώρες;
Οι λόγοι είναι πολλοί. Γραφειοκρατία, έλλειψη ορθής ενημέρωσης, παραπληροφόρηση, τεχνοφοβία. Όμως, οι λόγοι πλέον έχουν μικρή σημασία: Αυτό που είναι σημαντικό είναι, έστω και τώρα, να αποφασίσει το κράτος να αναλάβει την κεντρική διαχείριση του θέματος προκειμένου να λυθεί το πρόβλημα.
– Η πολιτική ζωή της χώρας χαρακτηρίζεται από μια υπόθεση, αυτή της Siemens, που έχει το επίκεντρό της στον ΟΤΕ, ενώ παράλληλα συνεχίζεται η δικαστική έρευνα για τυχόν ποινικά αδικήματα κατά την εξαγορά της αλυσίδας Γερμανός. Πόσο επηρεάζουν αυτές οι υποθέσεις τη δραστηριότητά σας και πόσο πλήττουν την εικόνα της εταιρείας;
Η εικόνα της εταιρείας είναι εξαιρετική. Αυτό αποτυπώνεται στις επιδόσεις της που καταγράφουν με τον καλύτερο τρόπο την εμπιστοσύνη των καταναλωτών στην Cosmote. Η εξαγορά της Γερμανός ενίσχυσε την αξία της εταιρείας και τις προοπτικές της. Πλέον, έχει αποδειχθεί περίτρανα πως η εξαγορά κυριολεκτικά απογείωσε την εταιρεία στην Ελλάδα αλλά και στη ΝΑ Ευρώπη.
Η Γερμανός την περίοδο 2007-2008 έφερε στον όμιλο της Cosmote 5,2 εκατ. πελάτες. Το 2006 το μερίδιό μας στις νέες συνδέσεις στην Ελλάδα ήταν 35%. Το 2008 ήταν 62%. Μόνο την τελευταία διετία καταφέραμε να κερδίσουμε 6 ποσοστιαίες μονάδες σε ό,τι αφορά το μερίδιο αγοράς στα έσοδα. Πιστεύει ειλικρινά κανείς ότι ο όμιλος θα βρισκόταν στη θέση που είναι σήμερα, θα είχε αυτές τις επιδόσεις, χωρίς τη Γερμανός; Ακόμα και η Κομισιόν σε πρόσφατη έκθεσή της αλλά και ο ανταγωνισμός έχουν αναγνωρίσει τη συνεισφορά της Γερμανός. Οι αριθμοί, για όσους γνωρίζουν να τους «διαβάζουν», μιλούν από μόνοι τους.
Δεν θα αναφερθώ στην υπόθεση της Siemens καθώς δεν αφορά ούτε απασχολεί την Cosmote.
– Μετά και τα δραματικά γεγονότα που εντάσσονται στον κύκλο της μεγαλύτερης χρηματοπιστωτικής κρίσης των τελευταίων δεκαετιών, ασκήθηκε σημαντική κριτική αναφορικά με τις επιλογές των διοικήσεων μεγάλων εταιρειών. Ζώντας από μέσα για περισσότερα από 10 χρόνια μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες της Ευρώπης, πιστεύετε ότι πρέπει να αλλάξει κάτι στην εταιρική διακυβέρνηση;
Την κρίση δεν την προκάλεσε η έλλειψη νόμων και κανονισμών. Την προκάλεσε η αμέλεια στην τήρησή τους, η χαλάρωση της εποπτείας. Τα τελευταία 10 χρόνια είδαμε όλοι σταδιακά να κυριαρχούν στη χρηματοοικονομική αγορά άνθρωποι λίγο πάνω από τα 30, με «φωτεινά» μυαλά και «λαμπερά» πτυχία. Κανένα όμως πτυχίο δεν μπορεί να υποκαταστήσει την εμπειρία που αποκτάς στη δουλειά και στη ζωή, κάθε ώρα, 365 μέρες το χρόνο.
Οι άνθρωποι αυτοί μελετούσαν φόρμουλες και θεωρητικά μοντέλα. Σε επίπεδο θεωρίας δεν υπήρχαν λάθη, δεν υπήρχαν περιθώρια σφάλματος. Η ζωή όμως έχει αποδείξει ότι πολλές φορές η θεωρία δεν είναι απόλυτα εφαρμόσιμη στην πράξη. Οι ίδιοι αυτοί άνθρωποι δεν είχαν ούτε την εμπειρία να προβλέψουν τις αρνητικές επιπτώσεις ούτε την ψυχραιμία να αντιμετωπίσουν την κατάσταση που τους ξεπέρασε. Μπορεί να είχαν άριστη εκπαίδευση, δεν είχαν όμως ουσιαστική γνώση. Όταν λοιπόν ήρθε η κρίση, η πραγματικότητα διέψευσε τα μοντέλα και τη θεωρία. Τα συμπεράσματα και τα μαθήματα για όλους όσοι διοικούμε εταιρείες είναι καταλυτικά.
