Η εποχή των παχειών αγελάδων φαίνεται ότι έχει περάσει για τις εταιρίες κινητής τηλεφωνίας και πλέον για να έχουν κέρδη και ανάπτυξη θα απαιτηθεί… κόπος και τρόπος.
Οι εκτιμήσεις τόσο του Οικονομικού Πανεπιστημίου και της ICAP όσο και διεθνών ερευνών για τα έσοδα του κλάδου όσο και την εισφορά του στην εθνική οικονομία μέχρι το 2013 δεν είναι διόλου ενθαρρυντικές, εφόσον δεν δημιουργηθούν νέες υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας και δεν συγκλίνει η κινητή τηλεφωνία με το Internet και την ευρυζωνικότητα.
Ο κλάδος της κινητής τηλεφωνίας από μηδενική συμμετοχή στις αρχές της δεκαετίας του ’90 έχει επιτύχει να συνεισφέρει με σχεδόν 2% του ΑΕΠ στην εθνική οικονομία το 2007, σύμφωνα με την μελέτη «Κοινωνικο-οικονομική Αποτίμηση του κλάδου της Κινητής Τηλεφωνίας στην Ελλάδα», η οποία εκπονήθηκε από την ICAP και το Τμήμα Διοικητικής Επιστήμης & Τεχνολογίας του ΟΠΑ. Στο μέλλον, όμως, η ωρίμανση που παρουσιάζεται ήδη στα μεγέθη του κλάδου δεν θα επιτρέψει την ανάπτυξή του με τους ίδιους ρυθμούς.
Σε ό,τι αφορά στις κύριες υπηρεσίες φωνής, η αύξηση του αριθμού των συνδρομητών εκτιμάται ότι θα είναι σχεδόν μηδενική (εκτιμάται σε 1,21% ετησίως από τη Forrester Research), η αύξηση των λεπτών ανά συνδρομητή θα είναι περιορισμένη (εκτιμάται ότι θα κυμανθεί στο 6,70% ετησίως, ίση με τη μέση ετήσια αύξηση το 2006-2007), ενώ οι τιμές θα συνεχίσουν να μειώνονται (εκτιμάται σε -4,77% ετησίως, ποσοστό ίσο με τη μέση μείωση την περίοδο 2001-2007).
Με βάση τις παραπάνω υποθέσεις, η μέση ετήσια αύξηση των εσόδων από φωνητικές υπηρεσίες εκτιμάται ότι θα ανέλθει σε 2,84% την περίοδο 2008-2013, ποσοστό χαμηλότερο από την εκτιμώμενη ονομαστική αύξηση του συνολικού ΑΕΠ κατά 5,91% για την ίδια περίοδο.
Δυσάρεστα νέα και για τις τρεις εταιρίες κινητής τηλεφωνίας, που δραστηριοποιούνται στην εγχώρια αγορά, επιφυλάσσει η ιρλανδική εταιρία ερευνών ΙΕ Market Research. Σε έρευνά της εκτιμά ότι το μέσο μηνιαίο έσοδο ανά πελάτη (ARPU) θα παραμείνει σε καθοδική πορεία μέχρι το 2013. Το ARPU εκτιμάται ότι θα διολισθήσει στα 15,99 ευρώ το 2013 από 22,04 ευρώ κατά μέσο όρο το 2008. Αναλυτικά, για την Cosmote εκτιμά ότι θα συνεχίσει να απολαμβάνει κατά μέσο όρο το υψηλότερο ARPU στην εγχώρια αγορά, αν και σημειώνει ότι θα μειωθεί στο 18,38 το 2013. Σε περίπτωση που οι μειώσεις τιμών συνεχιστούν λόγω ανταγωνισμού, το ARPU της Wind Hellas θα πέσει στο 12,17 ευρώ το 2013 έναντι 19,03 ευρώ το 2008. Δυσμενείς είναι οι εκτιμήσεις της ιρλανδικής εταιρίας και για την πορεία του περιθώριου κερδών προ φόρων τόκων και αποσβέσεων (EBITDA) των τριών επιχειρήσεων μέχρι τα τέλη του 2013, προβλέποντας ότι κατά μέσο όρο θα κινηθεί στο 25,1% το 2013 από 38,1% το 2008. Σημειώνει, πάντως, ότι η Cosmote θα συνεχίσει να έχει το υψηλότερο περιθώριο EBITDA μεταξύ των παρόχων υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας, τοποθετώντας το στο 48,2% το 2013 έναντι 26,7% για τη Vodafone και 17,9% για τη Wind Hellas.
Μείωση αναμένεται αντίστοιχα και στο μερίδιο του κλάδου στη συνολική απασχόληση και στα έσοδα του Δημοσίου. Σε απόλυτα μεγέθη, η απασχόληση (άμεσες και έμμεσες επιδράσεις και πολλαπλασιαστικά οφέλη) μειώνεται σε 81.000 το 2013 από 92.000 το 2007 (με υπόθεση πως η παραγωγικότητα αυξάνεται κατά 2% ετησίως και ο πληθωρισμός ανέρχεται σε 2,93% βάσει προβλέψεων του ΔΝΤ) ενώ τα δημόσια έσοδα αυξάνονται σε €2,152 δισ. το 2013 από €1,819 δισ. το 2007 (με υπόθεση πως η αναλογία τους στην προστιθέμενη αξία είναι σταθερή).
Κρίσιμος παράγοντας για την πορεία της κινητής τηλεφωνίας είναι η διείσδυση νέων υπηρεσιών προστιθέμενης αξίας πέρα από τη φωνή. Σύμφωνα με εκτίμηση της CEBR για τη Βρετανία, τα έσοδα από υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας θα σημειώσουν αύξηση κατά 21,2% ετησίως την περίοδο 2008-2013, ενισχύοντας την αύξηση των συνολικών εσόδων από 2,5% χωρίς τις νέες υπηρεσίες, σε 6,5% στην περίπτωση που περιληφθούν.
Εάν γίνει η υπόθεση ότι τα έσοδα του κλάδου θα αυξηθούν με το παραπάνω ποσοστό (6,5%) λόγω ραγδαίας αύξησης των νέων προηγμένων υπηρεσιών τότε το μερίδιο του κλάδου στο εθνικό ΑΕΠ αυξάνεται από 1,92% το 2007 σε 1,99% το 2013. Προϋπόθεση για την αύξηση των εσόδων με τον παραπάνω ρυθμό είναι η διενέργεια των κατάλληλων επενδύσεων από τις εταιρίες, αλλά και να αποδειχθεί ότι οι καταναλωτές ενδιαφέρονται για τις νέες υπηρεσίες.
Πρωταγωνιστής η Cosmote
H Cosmote θα συνεχίσει να τραβάει το άρμα της κινητής τηλεφωνίας στη χώρα μας μέχρι το 2013 σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της ΙΕ Market Research. Σε έκθεσή της για τον ελληνικό κλάδο της κινητής, η εταιρία εκτιμά ότι η κατάταξη δεν θα αλλάξει, με τη Vodafone δεύτερη και τη Wind τρίτη. Για τις συνδέσεις κινητής τηλεφωνίας στη χώρα μας προβλέπει ότι θα είναι διπλάσιες από το συνολικό πληθυσμό της Ελλάδας, με αποτέλεσμα η διείσδυση να φθάσει στο 200%. Ειδικότερα, εκτιμά ότι οι Ελληνες συνδρομητές θα ανέλθουν στα 19,58 εκατ. μέχρι το 2013 από 18,64 εκατ. το 2008, εκτιμώντας πρακτικά ότι σε κάθε Ελληνα θα αντιστοιχούν κατά μέσο όρο δύο κινητά. Σε ό,τι αφορά στους διεκδικητές της… πίτας στην εγχώρια αγορά, η ιρλανδική εταιρία εκτιμά ότι η Cosmote θα διατηρήσει τα ηνία με 8,02 εκατ. συνδέσεις (από 7,69 εκατ. την περσινή χρονιά). Για τη Vodafone ο πήχυς την έχει τοποθετήσει στα 6,22 εκατ. πελάτες, ενώ οι εκτιμήσεις για τη Wind Hellas θέλουν 5,34 εκατ. συνδρομητές το 2013. Με βάση τις εκτιμήσεις της εταιρίας, το μερίδιο της Vodafone θα αυξηθεί από το 30,9% στο 31,7% το 2013, ενώ για τη Wind Hellas η εταιρία «βλέπει» μερίδια αγοράς ελαφρώς μειωμένα στο 27,3% από 27,9%. Τέλος, το μερίδιο αγοράς της Cosmote θα διατηρηθεί περίπου στο 41% . Oι εταιρίες θα προσπαθήσουν να αυξήσουν τα έσοδά τους και να διατηρήσουν τους συνδρομητές τους. Ωστόσο, ήδη από το τελευταίο τρίμηνο του 2008 είναι εμφανής η τάση για περιορισμό των εσόδων από υπηρεσίες φωνής. Ενδεικτικά, πέρυσι το μέσο μηνιαίο έσοδο ανά πελάτη (ARPU) έπεσε σε επίπεδα κάτω από τα 20 ευρώ για Vodafone και Wind, ενώ ακόμη και η Cosmote (που διατηρεί ARPU 23,6 ευρώ) είδε τα έσοδα ανά πελάτη να καταγράφουν πτωτική τροχιά.
ΧΑΪΚΟΥ ΡΟΗ
Ελεύθερος Τύπος
